İlk Kürt kütüphanesi

Bakis_logo
Nêçirvan Qilorî
Özgür Bakış, 2000-03-14
1997″de İsveç”te kurulan “Kürt Kütüphanesi” şimdi dünyaya açılmak için mobil kütüphane çalışmaları yürütüyor.İsveç”in başkenti Stockholm”de dört yıl önce kurulan Kürt Kütüphanesi (Kitêbxaneya Kurdî) Kürt dili, kültürü ve edebiyatı ile ilgili on binlerce kitap, gazete, belge ve bilgiyi bir araya getirdi. Kütüphane yöneticilerinin şimdiki hedefi ise bütün elde ettikleri belge, bilgi, dokümanları elektronik kitaplar ve internete aktararak bütün dünyanın ulaşabileceği bir kütüphane oluşturmak. Açılışı 10 Ekim 1997″de İsveç Kültür Bakanı Marita Ulvskog”un da katıldığı bir törenle yapılan Kürt Kütüphanesi, Geleceğin Kültürü Vakfı (Stiftelsen Framtidens Kultur) adlı devlet vakfının yardımıyla 1996 yılının çalışmalarına başladı. İsveç hükümeti ile Stockholm Belediyesi tarafından finanse edilen Kürt Kütüphanesi 1999″den bu yana etkinliklerini Kürt Kütüphanesi Vakfı olarak sürdürüyor.
“Düşünce ve ifade özgürlüğüne saygıyı temel alan Kürt Kütüphanesi, dinsel ve politik bakımdan bağımsız bir kurumdur.” Temel ilke olarak kabul eden kütüphane yöneticileri kütüphanenin amaçlarını da şöyle formüle etmişler: “Ulusal kütüphane modelini çalışmalarına örnek alan Kürt Kütüphanesi, Kürt edebiyatının toparlanıp bir araya getirilerek korunmasını, kütüphanecilik kurallarına göre işlemlerden geçirilerek kamuoyunun hizmetine sunulmasını amaçlamaktadır.”
Kürt Kütüphanesi”nin kurucusu Nedim Dağdeviren, amaçlarının daha kapsamlı Kürt kültürü ve edebiyatıyla ilgili her türlü bilginin bulunduğu evrensel bir kütüphane kurmak olduğunu söylüyor. Dağdeviren, “Elimizdeki kitapların kataloglandırma ve sınıflandırma işlemleri tüm hızıyla sürüyor. Bu yıl elimizdeki tüm kitap, dergi ve kasetleri kaydetmiş olacağız. Şimdiye kadar ancak 4000 kitabı işlemden geçirebildik.
Güney Kürdistan”daki kütüphanelerle işbirliği konusunda daha somut adımlar atmak üzere bir proje hazırladık. Dünyanın öteki ülkelerindeki kütüphanelerle de işbirliği içindeyiz. Kürt kitaplarını dijitalize etme çalışmalarımız da sürüyor. En geç 5 yıl içerisinde Kürt Kütüphanesi”ni elektronik ve mobil bir kütüphaneye dönüştürmeyi amaçlıyoruz. O zaman dünyanın istediğimiz yerinde bir şube açmamız olanaklı olacak. Ayrıca kitapları elektronik tekst olarak internet üzerinden edinilebilir kılmak istiyoruz.”
Kütüphanede, Kürt resim, fotoğraf ve el sanatları sergilerinin yanı sıra okuma günleri, konferans, panel gibi benzeri edebiyat ve kültür etkinlikleri de düzenleniyor.
Türkiye”de yasaklanan kitaplar, “Yasak Kitaplar” adlı özel bir bölümde sergileniyor.
Kütüphanedeki kolleksiyonlar
Kürt Kütüphanesi”nin kolleksiyonları, Kürtçe ve Kürtlerle ilgili olan tüm yayınlanmış ürünleri kapsıyor. Kitap kolleksiyonu, tüm lehçeleriyle Kürtçenin yanı sıra, Kürtlerle ilgili Almanca, Arapça, Azerice, Danca, Ermenice, Farsça, Fince, Flamanca, Fransızca, İngilizce, İsveçce, İtalyanca, İzlandaca, Norveçce, Polonezce, Rusça ve Türkçe gibi öteki dilleri de kapsamakta ve edebiyat, inceleme-araştırma türleri ile çocuk kitaplarını içeriyor.
Kütüphanenin kitap katalogları kısa bir süre sonra, İskandinavya ölçeğinde üniversite ve özel kütüphanelerin ortak databankası olan LIBRIS aracılığıyla taranabilecek.
Dünyanın değişik üniversitelerinde Kürtlerle ilgili hazırlanmış mezuniyet çalışmaları, doktora tezleri ve kitap olarak yayınlanmamış öteki akademik çalışmalar bir araya getirilerek kütüphanede özel bir bölüm oluşturuluyor.
Kütüphanede ayrıca, Kürtçe ve öteki dillerde 300 dolayında süreli yayın kolleksiyonu bulunuyor. Bunların yarısından çoğunu eski ve artık yayınları sona ermiş dergi ve gazeteler oluşturuyor.
Tüm dillerde Kürtlerle ilgili dergi, gazete ve haber ajanslarında yer alan haber, yorum, söyleşi ve dizi yazılar “Basında Kürtler” adlı bölümde bir araya getiriliyor.
Kürtlerle ilgili olarak internette yayınlanan tüm yazılar ise 1996 ortalarıdan itibaren düzenli olarak taranıp arşivleniyor. Değişik dillerde sayıları şimdilik otuz bini aşkın yazı, haber, yorum ve makale elektronik tekst olarak taranabilir durumda olup kütüphanede ilgililerin hizmetine sunuluyor.
Ayrıca Kütüphanenin yaptığı ilginç bir çalışma ise, tüm Kürt politik ve sendikal örgütleri tarafından yayınlanan bildirileri arşivlemesidir. Kürtçe ve başka dillerde, değişik konularda broşürler ile afişlerin de kolleksiyonu yapılıyor.
Fotoğraf ve resim kolleksiyonu ise reprodüksiyon, kartpostal, slayt, fotoğraf ve negatiflerden oluşuyor. Müzik ve video kasetleri kolleksiyonunda yer alan ürünleri de kayıt ve kataloglandırma işlemlerinden geçirilmektedir. Bu bölümde, folklorik ses ve görüntü kayıtlarının yanı sıra, konferans, kongre gibi toplantılar ya da değişik ülkelerdeki lokal Kürt radyo yayınları da arşivleniyor.

© Özgür Bakış & Nêçirvan Qilorî

© 2021 The Kurdish Library in Stockholm Frontier Theme